fot. Archiwum ECPiP
W dniu 18 września br., Ekspozycję Historyczno-Dydaktyczną przy Górze Śmierci, odwiedzili oficerowie i żołnierze 3. Batalionu Zmechanizowanego z Białej Podlaskiej 1 Warszawskiej Brygady Pancernej, na czele z mjr. Robertem Jabłońskim (Zastępcą D-cy 3. Batalionu Zmechanizowanego). Żołnierze Ci odbywają ćwicznia na poligonie w Nowej Dębie. Była to dla nich swego rodzaju forma zajęć z wychowania obywatelskiego.
Po kilku słowach wstępu opowiadającym o historii powstania Ekspozycji, żołnierze najpierw obejrzeli dwie pierwsze wystawy czasowe. Pierwszą poświęconą "Więźniom polskim obozu pracy przymusowej Pustkowa" (otwarta na 10-lecie Ekspozycji, w kwietniu br.) i drugą poświęconą "80.rocznicy utworzenia obozu pracy przymusowej dla Polaków w Pustkowie" (otwarta 16 września br.).
W baraku żołnierskim, żołnierzom przybliżono historię utworzenia i funkcjonowania niemieckiego poligonu wojskowego Waffen SS „Truppenübungsplatz Heidelager” Pustków. Poligon SS istniał w okresie 1940 - 1944, do wkroczenia Armii Czerwonej I Frontu Ukraińskiego. Uzupełnieniem omawianych treści był wyświetlony film o poligonie w Pustkowie.
Żołnierze na chwilę zatrzymali się przy "Ścianie narodów", ukazującej ogrom ofiar, które straciły życie podczas II wojny światowej na ziemi dębickiej.
W baraku więźniarskim, przewodnik opowiedział o martrologii więźniów niemieckich obozów pracy przymusowej Pustkowa.
Więźniami tych obozów byli Polacy, Romowie, Żydzi i jeńcy sowieccy z Armii Czerwonej.
Podczas istnienia poligonu SS, więźniowie zmuszani byli do niewolniczej pracy na rzecz III Rzeszy Niemieckiej. Zbrodniarze spod znaku SS poprzez głodzenie, tortury i egzekucje, doprowadzili do śmierci conajmniej 15 tysięcy więźniów.
W sierpniu 1944 roku, na teren Pustkowa wkroczyła Armia Czerwona. Wtedy z czasem powstały tu sowieckie przejściowe obozy NKWD, w których więziono jeńców z armii niemieckiej i ich formacji sojuszniczych. Według różnych danych, w obozach tych mogło zginąć ponad 3 tysiące jeńców różnej narodowości.
Po wyjściu z baraku więźniarskiego, grupa obejrzała plenerową wystawę Oddziału IPN w Rzeszowie pt. "Oczami wroga"
Następnie żołnierze udali się na Górę Śmierci, aby oddać hołd ofiarom II wojny światowej.
