W środę 27 kwietnia 2022 roku uczciliśmy pamięć pomordowanych w obozach pracy przymusowej w Pustkowie na corocznych Uroczystościach Patriotyczno-Religijnych na Górze Śmierci. Spotkanie ma na celu upamiętnienie wszystkich ofiar niemieckich obozów pracy przymusowej w Pustkowie, a także ofiar całego Narodu Polskiego w okresie okupacji niemieckiej oraz oddanie hołdu polskim żołnierzom walczącym na wszystkich frontach II wojny światowej. Wydarzenie jest okazją do przypomnienia i uświadamiania wpływu wojny na losy oraz historię zarówno naszego regionu, kraju jak i całej Europy. W tym roku po raz pierwszy uroczystości miały szczególne znaczenie, ponieważ odbyły się w cieniu trwającej wojny tuż za naszą granicą na Ukrainie. Pamięć ofiar rosyjskiej agresji na Ukrainie uczciliśmy minutą ciszy.
Naszym wspólnym obowiązkiem jest pamięć o dramacie ludzi, którym przyszło zmierzyć się z okrucieństwem wojny i totalitaryzmu. Wszyscy winniśmy czynić starania o jej zachowanie dla następnych pokoleń niosąc przesłanie „Nigdy więcej wojny”. Słowa które padły na Górze Śmierci w czasie tegorocznych uroczystości miały szczególnie aktualny wydźwięk.
Wydarzenie rozpoczęła Msza Święta koncelebrowana pod przewodnictwem Biskupa Pomocniczego Diecezji Tarnowskiej Stanisława Salaterskiego wraz z dziekanem dekanatu Pustków-Osiedle Romanem Woźnym i proboszczami okolicznych parafii.
Uroczystości odbyły się w obecności sztandaru Wojska Polskiego i Wojskowej Asysty Honorowej 33 Batalionu Lekkiej Piechoty im. ppłk Adama Lazarowicza ps. „Klamra” w Dębicy. Po Mszy odśpiewano Hymn Państwowy. Następnie miał miejsce uroczysty Apel Pamięci i Salwa Honorowa.
Spotkanie na Górze Śmierci zwieńczyło złożenie wiązanek przez delegacje kombatantów, parlamentarzystów, samorządowców, harcerzy, służb mundurowych, szkół, uchodźców wojennych z Ukrainy i innych organizacji przy pomniku pomordowanych w pustkowskim obozie i pod Ścianą Narodów.
Przewodniczący Rady Gminy Dębica Piotr Żybura odczytał noty okolicznościowe przesłane przez Panią Zofię Jabłonowską-Ratajską, wnuczkę Księżnej Heleny Jabłonowskiej oraz Krystynę Skowrońską, Poseł na Sejm RP.
Tegoroczne spotkanie było też okazją do uczczenia jubileuszu 10-lecia istnienia Ekspozycji Historyczno-dydaktycznej przy Górze Śmierci w Paszczynie stanowiącej integralną część Europejskiego Centrum Pamięci i Pojednania. W związku z tym po oficjalnych uroczystościach ich uczestnicy mogli zwiedzić ekspozycję stałą, a także okolicznościowe wystawy czasowe. Pierwsza przedstawia sylwetki ponad 20 byłych więźniów obozu pracy przymusowej Pustkowa. Druga wystawa w skrócie ukazuje 10 lat z działalności Ekspozycji. Symbolicznym uzupełnieniem tych wystaw, była wystawa plenerowa pt. „Polska Walcząca – Polskie Państwo Podziemne”, zapożyczona z Instytutu Pamięci Narodowej Oddziału w Rzeszowie.
Drugą częścią obchodów była konferencja w Domu Kultury w Pustkowie-Osiedlu, na którą składały się: wykład dr Mirosława Surdeja z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Rzeszowie pt. "Konspiracja Niepodległościowa na Rzeszowszczyźnie w latach 1939-1956", prezentacja Mariana Matkowskiego pt. "10 Lat Działalności Ekspozycji Historyczno-Dydaktycznej Przy Górze Śmierci w Paszczynie" i panel dyskusyjny.
Serdecznie dziękujemy wszystkim przybyłym na uroczystości, a szczególnie bardzo licznie przybyłej młodzieży, delegacjom, pocztom sztandarowym szkół, nie tylko z terenu powiatu dębickiego.
Oprawę muzyczną uroczystości zapewniło Stowarzyszenie Orkiestra Dęta Gmina Dębica.
Organizatorami wydarzenia byli:
Starosta Powiatu Dębickiego
Starosta Powiatu Ropczycko-Sędziszowskiego
Burmistrz Miasta Dębica
Burmistrz Miasta Ropczyce
Wójt Gminy Ostrów
Wójt Gminy Dębica
Proboszcz Parafii p.w. św. Stanisława Biskupa w Pustkowie-Osiedlu
