- Details
W plenerze Ekspozycji Historyczno-Dydaktycznej przy Górze Śmierci w Paszczynie, została wyeksponowana wystawa pt. „Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej”, którą przygotowało przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie.
Autorzy: dr hab. Elżbieta Rączy, Jakub Izdebski
Koncepcja graficzna serii: Aleksandra Kaiper-Miszułowicz
Opracowanie graficzne wystawy: Karol Czechowicz
Recenzja: dr Aleksandra Namysło, dr hab. Filip Musiał
Wykorzystane zdjęcia pochodzą z Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, Instytutu Pamięci Narodowej, Muzeum w Przeworsku, Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Archiwum Państwowego w Krakowie, Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, Wikimedia Commons oraz prywatnych zbiorów Ludwika Majkuta, Mateusza Szpytmy, Krystyny Esteves, ze zbiorów rodziny Lipińskich, Igora Witowicza, ks. Piotra Walendzika, Leona Chameidesa, Jerzego Bandera, Marii Urbanowicz, Grzegorza Łubczyka i z publikacji Grzegorza Górnego Sprawiedliwi. Jak Polacy ratowali Żydów przed zagładą, Warszawa 2013; Polacy Sprawiedliwi – Przywracanie Pamięci (www.sprawiedliwi.org.pl); The Encyclopedia of the Righteous Among the Nations – Rescuers of Jews during the Holocaust, Jerusalem 2004.
https://ipn.gov.pl/download/1/380265/WystawaElementarnaB1PolacyratujacyZydowwczasieIIws.pdf
- Details
W piątek 30 czerwca 2023 r. o godz. 17.00 w sali widowiskowej Domu Kultury w Pustkowie-Osiedlu odbył się kolejny seans z cyklu Filmowe Spotkania z Historią. W ramach spotkania wyświetlony został film pt. "Bomba atomowa Hitlera". Spotkanie poprowadził Marian Matkowski, pracownik merytoryczny Ekspozycji Historyczno-Dydaktycznej przy Górze Śmierci w Paszczynie.
Spotkanie toczyło się wokół pytania co by było, gdyby historia potoczyła się inaczej? A gdyby tak alianci nie zdołali wyprzedzić niemieckich naukowców i to hitlerowcy pierwsi zdobyliby bombę atomową? Wyświetlony film pokazał całą drogę niemieckich badań nad bombą atomową. W 1938 roku dwóch niemieckich naukowców – Otto Hahn i Fritz Strassman – przeprowadzili przełomowe, jak się później okazało, doświadczenie. Zbombardowali neutronami jądra uranu i zamiast spodziewanych atomów radu wykryli obecność innego pierwiastka – baru. W kwietniu 1939 roku w Niemieckim Ministerstwie Uzbrojenia ruszyły badania nad wykorzystaniem uranu w przemyśle zbrojeniowym. Stało się to na wniosek dwóch niemieckich uczonych – Paula Hartecka i Wilhelma Grotha – którzy dostrzegli możliwość wykorzystania tego pierwiastka do stworzenia broni „o wielkiej sile rażenia”.
Przyczyn niemieckiego niepowodzenia w staraniu o bombę atomową najprawdopodobniej należy szukać w przewidywaniach dotyczących przebiegu wojny. Do 1941 r. Niemcy i Amerykanie szli równo w wyścigu atomowym. Naukowcy obu stron przewidywali, że produkcja bomby zajmie około cztery lata. O ile w USA uważano, że wojna potrwa jeszcze około pięciu lat, to w Rzeszy zakładano, że skończy się ona w przeciągu dwóch-trzech lat. Amerykanie w przeciwieństwie do Niemców zainwestowali ogromne fundusze przy projekcie Manhattan zdobywając tym samym przewagę w wyścigu.
W spotkaniu udział wzięła Pani Sylwia Asyngier Wicedyrektor Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica oraz Pan Bogusław Malikowski Radny Gminy Ostrów wraz z żoną. Serdecznie dziękujemy wszystkim lokalnym pasjonatom historii za obecność w spotkaniu i za wymianę zdań po filmie.
Zapraszamy na kolejne Spotkania z Historią. O terminach poinformujemy na stronach Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica oraz Europejskiego Centrum Pamięci i Pojednania.
- Details
Godziny otwarcia Ekspozycji
w okresie od LIPCA do SIERPNIA:
PONIEDZIAŁEK – nieczynne
WTOREK–PIĄTEK – 8.00-15.30*
SOBOTA – 12.30-16.00*
NIEDZIELA – 12.30-16.00*
*Ostatni zwiedzający wchodzą na pół godziny przed zamknięciem Ekspozycji
- Details
Zapraszamy na kolejne Filmowe Spotkanie z Historią, które odbędzie się w dniu 30 czerwca 2023 r. o godz. 17.00 w sali widowiskowej Domu Kultury w Pustkowie-Osiedlu.
W ramach spotkania zaprezentowany zostanie film pt. „Bomba atomowa Hitlera” (z serii "Wielkie tajemnice II wojny światowej").
"Podczas II wojny światowej trwał wyścig pomiędzy niemieckimi a alianckimi naukowcami, w którym stawką było pierwszeństwo w skonstruowaniu bomby atomowej. długo wydawało się, że Niemcy zostali daleko w tyle i właściwie nie liczyli się jako potencjalni zwycięzcy tej rywalizacji. A jednak Hitler we współpracy z Japończykami planował atomowy stak na San Francisko, którego datę wyznaczono na 17 sierpnia 1945 roku. Czyżby Amerykanie wyprzedzili swoich przeciwników zaledwie o niecałe dwa tygodnie?"
Przypomnijmy, że w dwóch poprzednich Filmowych Spotkaniach z Historią wyświetlone zostały dwa filmy: "Odwetowa broń Hitlera" oraz "Tajemnice cudownych broni Hitlera". Oba poświęcone były broni V1 i V2 testowanej na poligonie w Bliźnie.
SERDECZNIE ZAPRASZAMY
WSTĘP WOLNY