Fot. arch. ECPiP
Korpus niemieckiej miny przeciwpiechotnej betonowej typu Stockmine 43/II (Betonmine)
Stockmine 43 nazywana niekiedy również Betonmine, była miną przeciwpiechotną z korpusem betonowym, produkowaną w Niemczech od 1943 r.
Mina składała się z betonowego korpusu w kształcie walca z wtopionymi metalowymi odłamkami (w ostatnich miesiącach II wojny światowej wtapiano także elementy ceramiczne, czy kawałki utwardzonej papy). Rozróżniano dwa rodzaje Betonmine: Stockmine 43/I oraz Stockime 43/II. W przypadku Stockmine 43/I zarówno górna, jak i dolna krawędź pozostawały wyprofilowane na kształt ściętego stożka, natomiast w modelu Stockime 43/II element ten występował tylko w części górnej. Wewnątrz korpusu wydrążony był kanał o długości 140 mm i średnicy 35 mm, przeznaczony do instalowania ładunku wybuchowego. Po przeciwległej stronie jego wlotu umieszczona była metalowa tuleja o średnicy 15 mm (mocowana na stałe), w którą wkładano zapalnik. W dolnej części korpusu znajdował się otwór na drewniany kołek na którym ustawiano minę i wbijano w ziemię. Od zawleczki zapalnika przeprowadzano drut odciągowy, który przywiązywano do drugiego kołka, lub innego drzewa. Przechodzący żołnierz zahaczał nogą o drut, wyciągał zawleczkę zabezpieczającą z zapalnika co powodowało zwolnienie napiętej iglicy, która uderzała w spłonkę detonującą. Następował wybuch miny. Korpus malowano farbą ciemnozieloną lub piaskowoszarą.
Prezentowany eksponat to betonowy korpus miny przeciwpiechotnej typu Stockmine 43/II (Betonmine). Posiada nieliczne pęknięcia i ubytki przez które widać skorodowane kawałki metalu. Kolor piaskowoszary. Brak zapalnika i drewnianego drążka, którym wbijano minę w ziemię.
Wymiary korpusu:
- długość – 160 mm
- średnica – 70 mm
- średnica kanału – 35 mm
- średnica otworu zapalnika – 15 mm
- masa – 2100 g
Masa zatopionych odłamków – 1400 g
Masa ładunku wybuchowego – 100 g
Pole rażenia:
- maksymalne – 60 m
- optymalne – 10 m
Masa bojowa – 2230 g
Dar Pana Pawła Bochniewicza
INFORMACJA
Informujemy, że w dniu 1 lutego 2017 r. (ŚRODA)
Ekspozycja Historyczno – Dydaktyczna przy Górze Śmierci
będzie nieczynna
z powodu przerwy w dostawie energii elektrycznej
spowodowanej zaplanowanymi pracami na urządzeniach sieci elektro-energetycznej
TAURON Dystrybucja.
Za utrudnienia przepraszamy
Informujemy, że w dniu dzisiejszym (17.01.2016 r.) w związku z przerwą w dostawie prądu, która ma potrwać do godzin popołudniowych Ekspozycja historyczno - dydaktyczna będzie nieczynna. Za utrudnienia przepraszamy.
24 stycznia 2017 r. (wtorek) w Dębicy odbędą się obchody IX Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
Program Obchodów:
9:00 – 10:00 Projekcja filmu pt. Chleba naszego powszedniego, o rodzinie Ulmów i innych osobach, które w czasie II wojny światowej ratowały Żydów z Markowej. Producent filmu Miejski Dom Kultury w Łańcucie, pomysłodawca: Andrzej Piechowski, realizacja: Katarzyna i Mirosław Mazurkiewiczowie, reżyseria fabuły: Kornel Pieńko, zdjęcia: Kamil Krawiec (Muzeum Regionalne w Dębicy, ul. Ratuszowa 4 )
10:00 – 11:00 Sesja naukowa dla młodzieży szkół gimnazjalnych pt. „Historia Żydów Dębickich” (Muzeum Regionalne w Dębicy, ul. Ratuszowa 4 )
11:00–12:00 Uczczenie pamięci w parku jordanowskim, w miejscu po byłym getcie żydowskim w 75. rocznicę jego likwidacji (Park Jordanowski, ul. Głowackiego)
12:15–12:45 Uczczenie pamięci Leokadii i Aleksandra Mikołajków, ratujących Żydów podczas II wojny światowej (Plac Mikołajkowów)
13:15–13:45 Uczczenie pamięci ok. 500 Żydów dębickich zamordowanych przez hitlerowców w masowej egzekucji w lipcu 1942 r. (Pomnik na zbiorowej mogile w lesie Wolica koło Dębicy)
Organizatorzy: Burmistrz Miasta Dębicy, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Dębickiej, Instytut Historii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Zakład Historii i Kultury Żydów IH Uniwersytetu Rzeszowskiego, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Rzeszowie, Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, Podkarpackie Kuratorium Oświaty i Podkarpackie Centrum Edukacji Nauczycieli.
Z kart historii o losach Żydów z Dębicy i okolic:
Pierwszym obozem pracy przymusowej zorganizowanym w Pustkowie był obóz pracy dla Żydów. Powstał on w roku 1940 i w zmieniających się formach istniał do końca okupacji. Latem 1940 r., okoliczne Rady Żydowskie z Tarnowa, Pilzna, Dębicy, Ropczyc i Sędziszowa zostały zobowiązane do wyznaczenia określonej liczby, zdolnych do pracy Żydów celem zatrudnienia ich przy budowie poligonu. Zatrudnionych dowożono codziennie do pracy. Podzielono na 100 osobowe komanda i zmuszono do pracy przy budowie dróg, karczowaniu lasów w miejscach przeznaczonych pod budowę strzelnic i magazynów, kopaniu rowów kanalizacyjnych. Praca wszystkich komand trwała przeciętnie 10-12 godzin dziennie pod strażą esesmanów. 8 listopada 1940 r. żydowscy robotnicy nie powrócili do domów. Zatrzymano ich i umieszczono w jednej z hal fabryki „Lignoza”. Był to początek obozu pracy dla Żydów. W latach 1940 – 1941 kierowano do obozu kolejne transporty więźniów żydowskich z różnych miejscowości, m. in. Białej Podlaskiej czy Krakowa. Sprowadzano też nieliczne grupy z Czech, Niemiec, Węgier i Francji. Ponadto dodać należy, że w lipcu 1942 roku około 200 Żydów z dębickiego getta, wywieziono do obozu pracy przymusowej w Pustkowie. Szacuje się, że w obozie pracy przymusowej w Pustkowie, ogółem życie straciło około 7.5 tysiąca Żydów.
M.M.