Europejskie Centrum Pamięci i Pojednania - Archiwum 2017

Międzynarodowa grupa młodzieży z projektu „COMENIUS” pod Ścianą Pamięci Narodów
na Ekspozycji Historyczno - Dydaktycznej przy Górze Śmierci

We wtorek 4 kwietnia Ekspozycję Historyczno – Dydaktyczną przy Górze Śmierci, odwiedziła grupa 53 osób z sześciu krajów - uczniowie i opiekunowie (Finlandia, Hiszpania, Portugalia, Rumunia, Turcja, Włochy) oraz goszczący ich w Polsce rówieśnicy i pedagodzy Zespołu Szkół w Lubzinie. Spotkanie odbyło się w ramach realizowanego w Polsce projektu „COMENIUS”. Stąd praktycznie całość spotkania i zajęcia tego dnia była prowadzona w języku angielskim. Cała międzynarodowa grupa z uwagą przysłuchiwała się opowieściom związanym z tragiczną historią II wojny światowej na ziemi dębickiej. Młodzież wraz z opiekunami miała okazję poznać szczegóły funkcjonowania poligonu Waffen SS-Truppenübungsplatz „Heidelager” oraz obozów pracy przymusowej. Zwiedzanie ekspozycji stało się niejako preludium do kolejnej części zaplanowanych w tym dniu zajęć, mianowicie warsztatów poświęconych tolerancji. Pobyt na ekspozycji i Górze Śmierci w jakimś sensie uświadomił wszystkim, do jakiego ogromu nieszczęść i potworności może doprowadzić brak przestrzegania elementarnych praw do życia i pokojowego współistnienia ludzi oraz poszanowania zasad tolerancji Te ślady pozostają widoczne do dzisiejszego dnia.
Następnie w Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica w Pustkowie Osiedlu w siedzibie Europejskiego Centrum Pamięci i Pojednania odbyły się warsztaty edukacyjne poświęcone tolerancji. Wszyscy obecni na warsztatach, mieli świadomość jak bardzo istotne w świetle historii i wydarzeń współczesnych otaczającego świata jest poznanie zasad tolerancji i przejawów nietolerancji. Warsztaty starały się pokazać, że z tymi zjawiskami, tak pozytywnymi jak i negatywnymi, możemy się spotkać wszędzie, m.in.: w domu, w szkole, w pracy, na ulicy, podwórku czy boisku oraz w każdym wymiarze społecznym, politycznym, religijnym czy międzynarodowym.
W ramach warsztatów uczestnicy wspólnie poznawali i dzielili się swoimi spostrzeżeniami odnoszącymi się do wartości, które są uniwersalne w każdej kulturze, tradycji czy narodzie, bez względu na rasę, język, wyznawaną wiarę czy przynależność państwową. Dzięki takiemu podejściu, wszyscy lepiej mogli zrozumieć skomplikowane zjawiska i zależności współczesnego życia. Warsztaty akcentowały fakt, że wszyscy ludzie bez względu na pochodzenie są – równi i mają prawo do życia, miłości, tolerancji, szacunku, wolności i pokoju. W ramach warsztatów przedstawiono prezentację multimedialną i filmy, które przybliżyły pojęcia takie jak tolerancja, ksenofobia, akceptacja, mniejszości (etniczne, społeczne, religijne, kulturowe), stereotypy (wiek, niepełnosprawność, wygląd, zamożność) oraz uwrażliwienie młodzieży pochodzącej z różnych krajów, na wszelkie przejawy nietolerancji społecznej, narodowej czy religijnej. Młodzież miała także za zadanie rozpoznawać przykłady tolerancji i nietolerancji z wybranych kartek i przyporządkować do odpowiedniej grupy. Zajęcia te kładły również nacisk, na to aby w życiu kierować się szacunkiem i zrozumieniem wobec drugiego człowieka bez względu na jego „inność”. Zwieńczeniem spotkania, były prace plastyczne wykonane przez uczestników, które miały za zadanie ukazać różnorodność kulturową każdego kraju.
Podczas zajęć jednemu z młodych uczestników warsztatów odśpiewano tradycyjne „Happy birthday” z okazji obchodzonych przez Niego urodzin.

M.M.

Zobacz więcej na Facebook: https://www.facebook.com/pg/Ecpip/photos/?tab=album&album_id=1482871188429692

Ekspozycję Historyczno - Dydaktyczną przy Górze Śmierci, odwiedziła dziś wycieczka z ziemi leżajskiej z Gimnazjum im. ks. Jerzego Popiełuszki w Łętowni na czele z dyrektorem Andrzejem Kusiakiem, nauczycielami i dwoma księżmi (ogółem 114 uczniów plus opiekunowie). Podczas zwiedzania ekspozycji uczestnicy wycieczki mieli okazję poznać historię ziemi dębickiej w okresie II wojny światowej, a w szczególności funkcjonowanie poligonu Waffen SS-Truppenübungsplatz „Heidelager” oraz obozu przymusowej pracy w Pustkowie, w którym śmierć poniosło ponad 15 000 więźniów (Polacy, Żydzi i jeńcy radzieccy). Uczniowie wraz z opiekunami zwiedzili wystawę czasową Mirosława Kusibaba pt. "Heidelager na zdjęciach" oraz barak żołnierski Waffen SS i barak więźniarski. Sporym zainteresowaniem u uczniów cieszyły się zgromadzone eksponaty oraz filmy ukazujące historię poligonu i obozu, a także relacje byłych więźniów. W toku rozmów okazało się, że krewny jednej z nauczycielek pochodzący z Woli Zarczyckiej przebywał w obozie przymusowej pracy w Pustkowie, a następnie obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. 
Z ekspozycji uczestnicy udali się na Górę Śmierci, gdzie wysłuchali kilku słów o miejscu, gdzie spoczywają szczątki ofiar wielu tysięcy zamęczonych podczas katorżniczej pracy bądź zamordowanych w różnych okolicznościach więźniów obozu w Pustkowie. Następnie uczczono pamięć pomordowanych poprzez odmówienie Koronki do Miłosierdzia Bożego i modlitwę "Wieczny odpoczynek....". Schodząc z Góry Śmierci uczestnicy wycieczki przeszli "Drogą Cierpienia" wykonaną przed laty przez artystę Jacka Kucabę. Wszystkich zaintrygowały charakterystyczne "wzniesione dłonie" wraz z zamieszczonymi epitafiami. 
Po wizycie na ekspozycji wycieczka gimnazjalna udała się w dalszą drogę na kilkudniowe rekolekcje w Sanktuarium Chrystusowego Krzyża i Matki Bożej Królowej Pokoju na Liwoczu.

W sprawnym oprowadzaniu tak dużej grupy wycieczkowej po Ekspozycji Historyczno - Dydaktycznej i Górze Śmierci oraz fotograficznym udokumentowaniu pomagała kol. Natalia Węgrzyn z Promocji CKiB.

M.M.

Więcej zdjęć na: https://www.facebook.com/pg/Ecpip/photos/?tab=album&album_id=1473558282694316

W słoneczne przedpołudnie Ekspozycję Historyczno - Dydaktyczną przy Górze Śmieci zwiedziły klasy szóste ("A" i "B") wraz z nauczycielami pp. Anną Starzak i Waldemarem Wolickim z Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Pustkowie Osiedlu. Uczniowie rozpoczęli zwiedzanie ekspozycji od wysłuchania kilku słów wstępu do historii poligonu SS i obozów przymusowej pracy, przy okazji zapoznając się z wystawą czasową Mirosława Kusibaba pt. "Heidelager na zdjęciach". Na wyeksponowanych zdjęciach, znajdują się unikatowe ujęcia z życia poligonu Waffen SS-Truppenübungsplatz „Heidelager” w Pustkowie. Następnym zwiedzanym obiektem był barak żołnierski Waffen SS, w którym szóstoklasiści mieli okazję przybliżyć sobie dzieje ziemi dębickiej w okresie II wojny światowej oraz realia poligonowe żołnierzy przebywających na Waffen SS-Truppenübungsplatz „Heidelager”. Dzięki eksponatom, zdjęciom i filmowi, uczniowie poznawali rzeczywistość okupacyjną Dębicy i okolic oraz życie codzienne żołnierzy różnych jednostek formacji Waffen SS. Kolejny - barak więźniarski, gdzie zgromadzone są pamiątki, dokumenty, zdjęcia, opowiada losy więźniów obozu przymusowej pracy w Pustkowie, w którym śmierć poniosło ponad 15 000 więźniów. Wśród ofiar tego obozu jak wiemy byli Polacy, Żydzi, jeńcy radzieccy oraz przedstawiciele innych narodów biorących udział w II wojnie światowej.  Co ciekawe, podczas zwiedzania ekspozycji okazało się, ze obydwoje nauczyciele są potomkami byłych więźniów obozu w Pustkowie (Babcia pani Anny i Dziadek pana Waldemara). Dodatkowo pani Anna pomogła w fotograficznym udokumentowaniu wizyty klas szóstych na ekspozycji.

M.M.

Więcej zdjęć na FB: https://www.facebook.com/pg/Ecpip/photos/?tab=album&album_id=1474478575935620

Naszą Ekspozycję Historyczno - Dydaktyczną odwiedziły córki Eliezera Silbermana (1919-2009), dawnego więźnia obozu pracy przymusowej w Pustkowie. Eliezer Silberman urodził się w Dębicy. W młodości wstąpił do międzynarodowej żydowskiej organizacji młodzieżowej Ha-Szomer Ha-Cair (odpowiednika skautingu), będącej częścią Światowej Organizacji Syjonistycznej. Bardzo wcześnie stracił ojca, w związku z tym musiał podjąć szybko pracę w celu pomocy matce w zdobyciu środków na utrzymanie całej rodziny. Wybucha II wojna światowa i los rzuca Eliezera, wielu innych dębickich Żydów do obozu pracy przymusowej w Pustkowie.Po przeniesieniu z Pustkowa, Eliezer Silberman trafił następnie do obozów w Płaszowie, a stamtąd do Bergen - Belsen. Mimo dramatycznych chwil spędzonych w niemieckich obozach, udaje mu się przeżyć II wojnę światową. Po wojnie w 1947 r. przenosi się do Izreala, gdzie w Tel Awiwie przez długie lata pracował w fabryce diamentów.

Więcej o Eliezerze Silbermanie na stronie anglojęzycznej: http://www.israelidiamond.co.il/news.aspx?boneId=3126&objid=2428

M.M.