4 stycznia obchodziliśmy 122 rocznicę urodzin Księżnej Heleny Jabłonowskiej, patronki Europejskiego Centrum Pamięci i Pojednania.
Księżna od młodzieńczych lat zaangażowana była w działalność społeczną. W okresie międzywojennym pełniła funkcję Prezesa Akcji Katolickiej i Sodalicji Mariańskiej. Inicjowała i pomagała organizować ochronki, w których dzieci z obszarów wiejskich otrzymywały opiekę i wyżywienie, podczas gdy matki uczestniczyły w pracach rolnych. Szczególną działalność charytatywną Księżna Jabłonowska rozwinęła w okresie okupacji hitlerowskiej. W swoim dworze w Przyborowie dawała schronienie kilkudziesięciu wysiedlonym, wspierała potrzebujących, w tym rodziny żołnierzy i oficerów Wojska Polskiego, poległych lub więzionych w obozach jenieckich. Organizowała tajne nauczanie, intensywnie działała w ramach struktur podziemnych Armii Krajowej (ps. „Rzepicha”). Objęła także funkcję przewodniczącej Rady Głównej Opiekuńczej powiatu dębickiego, w ramach której, organizowano pomoc żywnościową bądź materialną dla rodzin wysiedlonych, rodzin wojskowych, więźniów i uciekinierów, zajmowano się organizowaniem fałszywych dokumentów. Pośród innych form działalności znalazła się także kuchnia obywatelska i pomoc aresztowanym. Książna Helena niosła także pomoc więźniom obozów pracy przymusowej w Pustkowie, m. in. poprzez dostarczanie żywności, pośredniczenie w przekazywaniu listów i grypsów od więźniów. Pod pozorem załatwiania niezbędnych formalności z władzami poligonu Jabłonowska próbowała także zebrać wiadomości o ilości i stanie więźniów oraz funkcjonowaniu obozów. Dane te dostarczała następnie dowództwu AK.
Fot. ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Dębicy