English Information

f

Europejskie Centrum Pamięci i Pojednania - Kalendarium historyczne - Styczeń 2021 - 01-31.01.2021 r.

Kalendarium historyczne - STYCZEŃ

2021 01 01 31 kalendarium historyczne STYCZEN 2021 web

***

Rozlokowanie oddziałów Waffen SS w styczniu 1944 r.  obrazuje meldunek
wywiadu rzeszowskiego podokręgu AK.
Przedstawiało się ono następująco:
Ring I: lazaret — 405 esesmanów, oddział gospodarczy ochotniczej dywizji SS
Galizien — 250 esesmanów, oddział artylerii szturmowej dywizji policyjnej
SS — 850 esesmanów, legion włoski SS — 600 esesmanów, kompania sztabowa
komendy — 300 esesmanów, razem — 2405 esesmanów.
Ring II:. ochotnicza dywizja SS „Galizien" — 1920 esesmanów.
Ring III: szkolno-zapasowy I batalion artylerii szturmowej — 1205 esesmanów,
trzy bataliony szkolno-zapasowe — 2475 esesmanów, razem 3680 esesmanów.
Ring IV: batalion szkolno-zapasowy SS — 825 esesmanów, dwa bataliony
ochotniczej dywizji SS „Galizien" — 1260 esesmanów, batalion szkolno-zapasowy
artylerii szturmowej — 1100 esemanów, razem 3185 esesmanów. Ring V:
Schutz-mannschaft bat. 204 — 900 esesmanów.
Nie wiadomo na jakiej podstawie podane są w meldunku przytoczone wyżej liczby.
Jeżeli na podstawie aktualnych materiałów niemieckich, i są dokładne, to na
terenie obozu wojskowego w Pustkowie zakwaterowanych było w tym czasie
około 11 tysięcy esesmanów*.

* Wyciągi i wypisy z akt archiwalnych kedywu krakowskiego okręgu AK za lata
1943, 1944 i styczeń 1945 sporządzone przez Jana Pańczakiewicza i przez niego
uwierzytelnione.

s. 27-28

------------------

Pierwszą rakietę wystrzelono 5 listopada 1943 r.
Do stycznia 1944 r. pociski przywożono z dawnej bazy w Peenemünde
i wystrzeliwano na teren placu ćwiczeń SS.
Od tej daty sprowadzano je z fabryki Mittelwerk-Dora i wystrzeliwano
na teren odległych o ok. 300 km Sarnak na Lubelszczyźnie.
W trakcie prób zginęło od wybuchu rakiet 10—15 Niemców i kilku Polaków.
Eksperymenty z bronią V były otoczone specjalną opieką centralnych władz
Rzeszy.
Pod koniec września l943 r, przybył do Pustkowa i Bliznej Himmler, aby
zorientować się w stanie robót przy budowie wyrzutni. Przez 15 dni bawił tam też
główny ekspert broni rakietowej w Rzeszy Wernher von Braun z grupą asystentów.
Pod koniec lipca 1944 r. w związku ze zbliżaniem się wojsk radzieckich wyrzutnię
rakiet w Bliznej zlikwidowano*.

* Dane o wyrzutni V-2 w Bliznej zaczerpnięto z akt śledztwa OKBZH w
Rzeszowie (Sygn. II S 28/68) oraz z książki M. Wojewódzkiego, „Akcja Vi, V2",
wydajnie III, Warszawa 1975. Należy jednak zaznaczyć, że Wojewódzki niektóre
dane dotyczące placu ćwiczeń SS w Pustkowie podał błędnie.
W szczególności na s. 157 niesłusznie podał, że pierwszym obozem wyniszczenia
zorganizowanym na terenie tego placu był obóz jeńców radzieckich,
a później zorganizowano niewielki obóz koncentracyjny,
który stał się także terenem tracenia Żydów
przywożonych przeważnie z Francji, Belgii i Holandii oraz że komendantem obozu
był J. V. Prosiński. Było inaczej, o czym świadczą źródła ...

s. 36

------------------------

Kierowanie więźnia do bunkra było uprawnieniem lagerführera, on również
wyznaczał czas przebywania w nim więźnia. Np. w styczniu 1943 r. skazał on na
karę bunkra przez 8 dni Naftalego Brauna, Szlamę Altmana i Chaima Szmula za to,
że w czasie pracy kupili od robotnika polskiego kurę. Wobec ostrej zimy Braun i
Altman odmrozili palce u nóg, które musiano im amputować. Kara skierowania do
kompanii karnej stosowana była tylko w okresie istnienia tej kompanii w
Pustkowie, tj. od 21 stycznia 1941 do 17 marca 1942 r.

s. 60-61

----------------------------------

Wieści o strasznych warunkach, w jakich żyli więźniowie przedostały się poprzez
wolnych robotników polskich na zewnątrz. Polski Komitet Opiekuńczy w Dębicy
postanowił im pomóc. Z początkiem stycznia 1943 r. stojąca na czele Komitetu
Helena Jabłonowska udała się do komendy poligonu SS, uzyskała od niej
pozwolenie na dostarczanie przez Komitet Opiekuńczy dodatkowej żywności i
leków oraz zainteresowała ją niesłychanie ciężkim losem więźniów. Trafiła na
niezwykle korzystny moment. Niemcom coraz bardziej zależało na zdobyciu jak
najwięcej siły roboczej. 20 stycznia 1943 r. inspektor obozów koncentracyjnych
SS Gruppenführer Glücks wydał komendantom obozów koncentracyjnych
polecenie zmniejszenia śmiertelności w podległych im obozach oraz utrzymania
siły roboczej na stałym poziomie *. O tym Voss niewątpliwie wiedział.
Przeprowadził on później w obozie wizytację i od tego czasu stosunki bytowe
więźniów zaczęły się zmieniać na lepsze. W styczniu i lutym 1943 r. epidemia
powoli wygasała. Gdy wygasła całkowicie, wszystkich więźniów zgromadzono
znów pod Królową Górą.

* M. Broszat, Nationalsozialistische Koncentrationslager 1933—1939, w: H.
Buchheim, M. Broszat, H. A. Jacobsen, H. Krausniok, Anatomie des SS — Staates.
Gutachten des Instituts fur Zeitgeschichte, Walter Verlag. Olten und Freiburg im
Breisgau, 1965, str. 151

s. 90-91

-------------------------

Z czasem do obozu zaczęło napływać coraz więcej ludzi wykształconych, o
wyższym statusie społecznym, często działaczy ruchu podziemnego, ludzi o
wysokich walorach intelektualnych.
Powoli zmieniał się układ sił. Ludzie nisko moralnie stojący mieli coraz mniejsze
znaczenie. Punktem zwrotnym stało się odesłanie w dniu 12 stycznia 1944 r. do
więzienia w Lublinie starszego obozu Zenona Świetlika, który chociaż w okresie
przedwojennym był wychowawcą młodzieży, to swoim okrucieństwem
dorównywał esesmanom. Jego dotychczasowi kompani nie' mając już w nim
oparcia zmienili swoje postępowanie, bądź zostali zastąpieni przez więźniów
politycznych *.

*S. Goetz, Pustków, praca konkursowa, w OKBZH Rzeszów, str. 82

s. 93

------------------------

Ponadto przez cały czas zwalniano z obozu tych więźniów, których okres pobytu
był z góry określony. Musieli oni podpisywać deklarację, że zachowają w
tajemnicy wszystko, co widzieli w obozie. Otrzymywali pisemne zaświadczenia o
zwolnieniu... ...31 stycznia 1943 r. obóz opuściło około 20 więźniarek*.

*OKBZH Rzeszów, akta II S 28/68, zeznania Haliny Hyjek i Julii Najuch.

s. 96

------------------------

W 1944 r. — podobnie jak w 1943 r. — następował dalszy ruch więźniów.
10 stycznia uformowany został transport złożony z około 70 więźniów i skierowany
do urzędu pracy w Krakowie celem wywozu do Rzeszy. Na dalsze dyspozycje
więźniowie czekali tam około 14 dni. W tym czasie wielu udało się zbiec *.

Do obozu skierowano szereg nowych transportów, co do których nie udało się
jednak uzyskać bliższych danych. Nie zachowała się księga więźniów więzienia
rzeszowskiego z tego roku, a tylko z zapisów w księdze, z 1943 r. stwierdzono, że
transporty zostały do Pustkowa skierowane w dniach 20 stycznia,...nie wiadomo
jednak, jak były liczne...**.

* OKBZH Rzeszów, akta II S 28/68, zeznanie Władysława Szweda.

** OKBZH Rzeszów, akta II S 28/68, zeznanie Matyldy Rakowskiej.

s. 97

----------------------

Józef Kogutek z Trzebowniska k/Rzeszowa, był jednym z czołowych działaczy
PPR i GL na terenie południowo-wschodniej części Polski. W styczniu 1942 r.
został członkiem nowo utworzonego Komitetu Okręgowego PPR w Rzeszowie,
intensywnie uczestniczył też w organizowaniu na terenie okręgu oddziałów
Gwardii Ludowej. Później przeszedł do władz podokręgu tarnowskiego. Niemcy
wytężali wszystkie siły, by go ująć, nie udawało się im to jednak.
Wobec tego 31 stycznia 1943 r. aresztowali całą jego rodzinę:
58-letniego ojca Jana, 49-letnią matkę Marię,
oraz 4 braci: 22-letniego Stanisława, 19-letniego Piotra, 17-letniego Kazimierza i 15-let-niego Henryka.
Po ciężkim, połączonym z torturami, długim śledztwie, cała rodzina z wyjątkiem Henryka,
została osadzona w obozie w Pustkowie, w którym przebywała do jego ewakuacji*.

* J. Kogutek, Kiedy byliśmy osaczeni, Warszawa 1977, OKBZH Rzeszów,
akta II S 28/68.

s. 107-108

----------------------

Od lata 1943 r. funkcje rapportfurera dla żydowskiej części obozu pełnił SS
unterscharfuhrer Heinrich Ruff. Urodził się 10 stycznia 1904 r. w Heidelbergu.
Był członkiem SS i przeszedł służbę podobną do Czapli. Był najpierw
wartownikiem w obozie dla Niemców w Hinzert, a następnie do 10 października
1942 r. w Arbeitsdorf Fallersleben. Po skierowaniu do obozu w Pustkowie przez
pewien czas był kierownikiem robót stolarskich, potem blockführerem w baraku
zajmowanym przez Żydów, wreszcie od lata 1943 r. do ewakuacji obozu
rapportführerem części żydowskiej obozu. Zastępował też Czaplę. Nie dawał się
więźniom specjalnie we znaki, dlatego doszło między nimi do pewnej zażyłości,
której skutki przejawiły się w opiece nad nimi w czasie ewakuacji. Po
przekonwojowaniu ich do Oświęcimia pozostał w tym obozie i wydawał przepustki
esesmanom wyprowadzającym więźniów poza obóz. W styczniu 1945 г., po
ewakuacji obozu został przeniesiony do obozu koncentracyjnego w Mauthausen, a
po wyzwoleniu dostał się do niewoli amerykańskiej *.

* Sąd Okręgowy Tarnów, akta VI K 63/48, wyjaśnienia Heinricha Ruffa.

s. 127-128

----------------------

Najważniejszym funkcyjnym więźniem w obozie był starszy obozu. Miał on
nieograniczone prawa, większe nawet niż niemieccy blockführerzy i
odpowiedzialny był dopiero przed rapportführerem. Był panem życia i śmierci
wszystkich mieszkańców obozu. Mógł bez konwoju poruszać się po całym obozie,
nawet po części żydowskiej, z wyjątkiem baraków kobiecych. Te jego szczególne
uprawnienia powodowały, że niesłychanie ważne dla całego obozu były zasady,
którymi się kierował. Obóz w Pustkowie nie miał szczęścia do dwóch kolejnych
lagerälteste.
Pierwszym z nich był murarz Józef Motyka z Lublina, urodzony w 1899 r. Był to
kulawy mężczyzna z przedwojenną nie najlepszą przeszłością. Do obozu w
Pustkowie został skierowany w pierwszym transporcie. Znał żargon żydowski i
nim porozumiewał się z Niemcami. W obozie przebywał przez pięć miesięcy i
przez cały czas był Blokälteste baraku, natomiast obowiązki starszego obozu
pełnił tylko przez okres około miesiąca. Mimo to, wraz z niektórymi starszymi
baraków oraz kapo, dał się we znaki mieszkańcom obozu.
Sytuacja więźniów jeszcze się pogorszyła, kiedy tę, jedną z najważniejszych w
obozie funkcji objął Zenon Świetlik. Był to mężczyzna olbrzymiego wzrostu i
znacznej tuszy, tak silny, że jego uderzenie powodowało pęknięcie szczęki a nawet
śmierć. Urodził się w 1911 r. Był stanu wolnego. Przed wojną pełnił obowiązki
profesora gimnazjum w Poznaniu, a następnie w Łomży. W czasie okupacji
zajmował się podrabianiem i sprzedażą dokumentów i w związku z tym został
aresztowany i osadzony w więzieniu w Lublinie a następnie pierwszym
transportem skierowany do Pustkowa. Początkowo pełnił funkcję Blokälteste, po
miesiącu zaś esesmani zorientowawszy się, że mogą w nim mieć oddanego
człowieka, spowodowali mianowanie go lageralteste *.
Od tego czasu, aż do 12 stycznia 1944 г., kiedy to niespodziewanie
został przeniesiony z powrotem do więzienia w Lublinie,
jego pozbawiona skrupułów natura ciążyła nad życiem więźniów.

* AGKBZH w P. akta SSKR 201 przeciwko Zenonowi Świetlikowi, wyjaśnienia
Świetlika.

s. 135-136

---------------------------

Więźniowie, by ratować się przed śmiercią, zabierali — o ile mogli —
przynoszone do kuchni jarzyny, chociaż ryzykowali życiem, bo groziła za to kara
śmierci. Pewnym uzupełnieniem pożywienia była uzyskana nielegalnie od
najemnych polskich robotników cebula, czosnek, czasem kromka chleba i trochę
tłuszczu, ale była to tylko kropla w morzu potrzeb *.

* Jan Kucharski z Brzeźnicy jako wolny robotnik pomagał więźniom.
W styczniu 1944 r. został na tym przyłapany, osadzony w obozie
i skazany na 3 tygodnie bunkra.
Pożywienie dostawał co 3 do 4 dni. W czasie przesłuchania, Czapla bił go
i kopał. (OKBZH, akta II S 28/68 k. 548). Jest to tylko jeden z przykładów
pomocy.

s. 154

---------------------------

W styczniu lub lutym 1943 r. wszyscy więźniowie ze szpitala bez wzglądu па ich
stan zdrowia zostali doprowadzeni do umywalni. W grupie 30 osób i ja byłem. W
umywalni należało pojedynczo wejść do wielkiej kadzi z jakimś zimnym płynem.
Naprzeciw niej siedział scharfiihrer Harke. Kiedy wiąźniowe wyszli z kadzi,
polewał ich zimną wodą z trzymanej w race rury. Każdy spryskany wychodził nago
przed umywalnią i tam ubierał się na 20° mrozie w bielizną. Odejście grupy
odbywało się dopiero po kąpieli wszystkich więźniów i ubraniu się ich. Część
więźniów nie mogła iść o własnych siłach. Ja sam byłem chory na tyfus, a po
kąpieli zachorowałem na zapalenie płuc. Spora część więźniów wskutek kąpiełi
zmarła *.
Już w styczniu i lutym 1943 r. zaczęła się polepszać sytuacja w rewirze w zakresie
zaopatrzenia w leki. Aptekarze z Dębicy, Mielca, Łańcuta, Jarosławia i Rozwadowa
dostarczali do Polskiego Komitetu Opiekuńczego w Dębicy leki, które następnie
Jabłonowska zawoziła do obozu. Szczególnie wiele leków dostarczali aptekarze z
Rozwadowa oraz aptekarz Wiśniewski z Krakowa. Od dra Odona Bujwida
otrzymała ona szczepionkę przeciwtyfusową, którą dostarczała do rewiru w
Pustkowie. Niestety było to już po epidemii tyfusu.

* AKBZH Rzeszów, akta II S 28/68, zeznanie Kazimierza Cichockiego.

s.164

---------------------------

Czas na ustalenie ogólnych strat osobowych obozu pracy przymusowej dla
Polaków. Ścisłe ich obliczenie nie jest możliwe, gdyż brak jest poniemieckich
dokumentów obozowych. Trzeba je obliczyć na podstawie szacunku, inną metodą
dla pierwszego okresu, a inną dla późniejszego.
Wiadomo, że w okresie od września 1942 r. do końca marca 1943 r. w
transportach dostarczono do obozu około 1500 więźniów. Z tego od stycznia do
końca marca 1943 r. zwolniono około 300 osób z Lubelskiego. W obozie
powinno zatem być na początku kwietnia tego roku około 1200. Faktycznie
zostało ich 361. Zatem ilość więźniów, którzy zginęli do tego terminu, wynosi
około 940.

s. 180-181

---------------------------

Po ogłoszeniu dekretu Franka z 2 października1943 г. о zwalczaniu zamachów na
niemiecką odbudowę terrorystyczna działalność policji wzmogła się.
Dokonywano masowych aresztowań, przeprowadzano pacyfikacje, w których
ginęły dziesiątki ludzi. Aresztowanych w większości skazywano na karę
śmierci, Niemcy, by uchronić się przed dokonywanymi przez Polaków akcjami
zbrojnymi, ogłaszali chytrze afiszami, że skazani na śmierć będą ułaskawieni, o
ile takie akcje nie będą przez określony czas dokonywane. W przeciwnym
przypadku rozstrzeliwali ich w masowych egzekucjach. Po ogłoszeniu dekretu
Franka policja bezpieczeństwa wykonała w Pustkowie kolejno 8 takich egzekucji.
Pierwsza z nich, według wyjaśnień Czapli, odbyła się w połowie stycznia 1944 r.
Rozstrzelano co najmniej 40 Polaków z okolic Stalowej Woli i Rozwadowa.
Goetz w swoich zeznaniach i pracy konkursowej potwierdza te wyjaśnienia
konkretyzując, że egzekucja odbyła się 17 stycznia 1944 r. i rozstrzelanych
zostało 43 osoby. Nie można stwierdzić, kto jej dokonał. Obszar, z którego
pochodzili rozstrzelani, leżał na terenie działań filii gestapo rzeszowskiego w
Stalowej Woli, prawdopodobnie zatem wykonawcą egzekucji było gestapo
rzeszowskie. Drugą egzekucję przeprowadziło prawdopodobnie gestapo jasielskie,
gdyż więźniowie zostali przywiezieni z więzienia w Jaśle. Według Czapli odbyła
się ona w lutym 1944 r. i rozstrzelano nie mniej niż 30 więźniów. Potwierdza to
Goetz podając liczbę zastrzelonych 37.

s. 187-188

------------------------

Źródło: 
Informacje pochodzą z książki autorstwa Stanisława Zabierowskiego
pt. "Pustków hitlerowskie obozy wyniszczenia w służbie poligonu SS",
wydanej przez Krajową Agencję Wydawniczą w 1981 r. w Rzeszowie.

S Zabierowski Pustkow hitlerowskie obozy wyniszczenia w slizbie poligonu SS

 

 Kalendarium II wojny światowej - STYCZEŃ


Styczeń 1940

1 stycznia - powszechna mobilizacja na terenie Wielkiej Brytanii.

6 stycznia - masowa egzekucja ludności polskiej w Poznaniu.

13 stycznia - zamieszanie na granicy belgijsko-niemieckiej. Belgowie ogłaszają stan powszechnej mobilizacji.

19 stycznia - Finowie zdobywają Salla.

22 stycznia - Niemcy rozstrzeliwują w Palmirach około 80 Polaków.

http://www.sww.w.szu.pl/index.php?id=kalendarium_ogolne_1940


Styczeń 1941

3 stycznia - wojska brytyjskie rozpoczynają w Afryce Północnej bitwę o Bardię.

4-5 stycznia - Bardia pada łupem wojsk brytyjskich. 45 tys. włoskich żołnierzy dostaje się do niewoli.

7 stycznia - okrążanie Tobruku przez wojska brytyjskie zakończone.

10 stycznia - trwają walki powietrzno-morskie w pobliżu Malty, gdzie uszkodzony zostaje lotniskowiec brytyjski "Ilustrious".

21 stycznia - trwają walki o Tobruk. Brytyjczycy wkraczają na tereny miasta.

22 stycznia - upadek włoskiego garnizonu zgromadzonego w Tobruku. Alianckie wojska biorą do niewoli 30 tys. jeńców.

24 stycznia - w Afryce Północnej trwają walki pancerne w rejonie Mechili.

31 stycznia - zostaje opracowany plan "Barbarossa".

http://www.sww.w.szu.pl/index.php?id=kalendarium_ogolne_1941


Styczeń 1942

1 stycznia - Sowieci docierają do Rżewa, gdzie tworzy się wyłom w ich liniach zagrażający bezpośrednio Moskwie.

2 stycznia - ogłoszona miastem otwartym Manila zostaje zajęta przez Japończyków.

5 stycznia - ofensywa Armii Czerwonej na całej długości frontu.

6 stycznia - komunistyczne podziemie w okupowanej Polsce decyduje się na powołanie zbrojnej organizacji, Gwardii Ludowej.

7 stycznia - Japończycy przełamują aliancką obronę w Indochinach, na północ od Kuala Lumpur.

11 stycznia - żołnierze japońscy zajmują Kuala Lumpur.

12 stycznia - Afrika Korps naciera pod Marsa el Brega, gdzie odnosi spory sukces, zaskakując oddziały alianckie.

14 stycznia - Japończycy zajmują Malakkę.

20 stycznia - konferencja hitlerowskich dygnitarzy w podberlińskim Wannsee, gdzie podjęto decyzję o "ostatecznym rozwiązaniu kwestii żydowskiej".

21 stycznia - wojska Osi rozpoczynają ofensywę w Afryce Północnej.

22 stycznia - Japończycy lądują na Nowej Brytanii i Nowej Irlandii.

24 stycznia - Japończycy zajmują Rabaul, gdzie kapituluje garnizon australijski.

25 stycznia - jednostki niemieckie i włoskie zajmują Benghazi.

http://www.sww.w.szu.pl/index.php?id=kalendarium_ogolne_1942


Styczeń 1943

1 stycznia - rozpoczyna się operacja "KE", której celem jest ewakuacja japońskiego garnizonu Guadalcanal.

8 stycznia - dowództwo Armii Czerwonej składa gen. Paulusowi ofertę honorowej kapitulacji.

10 stycznia - pod Stalingradem rozpoczyna się ofensywa Armii Czerwonej opatrzona kryptonimem "Pierścień".

12 stycznia - Armia Czerwona rozpoczyna uderzenie w celu odblokowania Leningradu.

13 stycznia - obrona japońska na Guadalcanal zostaje przełamana przez wojska amerykańskie. Hitler ogłasza plan wojny totalnej.

14 stycznia - Churchill i Roosevelt rozpoczynają konferencję w Casablance.

23 stycznia - wojska feldmarszałka Rommla ewakuują się z Trypolisu i przechodzą do obrony na terenie Tunezji.

24 stycznia - kończy się konferencja w Casablance.

27 stycznia - amerykańskie lotnictwo dokonuje nalotu na Niemcy podczas dnia.

30 stycznia - generał Paulus zostaje mianowany przez Hitlera feldmarszałkiem. Przywódca Niemiec liczy na to, iż wojskowy popełni samobójstwo w obliczu wzięcia do niewoli sowieckiej.

31 stycznia - feldmarszałek Paulus, mimo nominacji, decyduje się na kapitulację i poddaje swoich żołnierzy w stalingradzkim kotle.

http://www.sww.w.szu.pl/index.php?id=kalendarium_ogolne_1943


Styczeń 1944

1 stycznia - Krajowa Rada Narodowa powołuje Armię Ludową.

3 stycznia - walki w rejonie Linii Gustawa.

3-4 stycznia - Armia Czerwona przekracza niegdysiejszą granicę polsko-radziecką.

15 stycznia - na Wołyniu Armia Krajowa rozpoczyna operację "Burza".

17 stycznia - rozpoczęcie pierwszej bitwy pod Monte Cassino.

21 stycznia - koniec niemieckich starań o zdobycie Leningradu. Miasto oswobadza Armia Czerwona.

22 stycznia - alianci rozpoczynają lądowanie pod Anzio.

24 stycznia - pod Anzio przybywają wojska drugiego rzutu.

27 stycznia - alianci zatrzymują ofensywę w rejonie Anzio.

31 stycznia - amerykańskie wojska rozpoczynają lądowania na Wyspach Marshalla.

http://www.sww.w.szu.pl/index.php?id=kalendarium_ogolne_1944

styczeń 1945

3 stycznia - alianci przechodzą do kontruderzenia w Ardenach.

9 stycznia - żołnierze amerykańscy rozpoczynają lądowanie na Luzonie.

12 stycznia - żołnierze radzieccy rozpoczynają ofensywę na ziemiach Polski.

17 stycznia - Armia Czerwona wkracza do zburzonej przez Niemców Warszawy.

18 stycznia - niemieccy żołnierze wycofują się z Krakowa.

19 stycznia - Armia Czerwona opanowuje Łódź. Gen. Leopold Okulicki decyduje się na rozwiązanie Armii Krajowej.

20 stycznia - kapitulują Węgry, które wkrótce wypowiadają wojnę Niemcom.

27 stycznia - żołnierze radzieccy wyzwalają obóz Auschiwtz-Birkenau.

28 stycznia - żołnierze sowieccy wkraczają do Katowic.

 http://www.sww.w.szu.pl/index.php?id=kalendarium_ogolne_1945